‘Presteren onder druk betekent voor mij dat ik mijn automatische handelingen aan kan spreken op het moment dat het er echt om gaat.’ Marcel van der Poel

Mijn techniek is gewoon niet goed genoeg
Als een rugbyer tijdens de wedstrijd een try scoort heeft de speler met zijn team het recht om te proberen twee extra punten te scoren via een kick op de palen. Vanaf het moment dat de try is gescoord heeft de kicker, ik dus,  precies 90 seconden de tijd om de kick te nemen. Alles moet dan kloppen en niks kan aan het toeval overgelaten worden.

In die anderhalve minuut trekt mijn hele team zich terug naar onze eigen helft en sta ik daar op mijn eigen eilandje. Eigenlijk een beetje als eenling binnen het team. Op dat moment ontstaat er een heel tegenstrijdig gevoel. Niemand rekent mij erop af als ik niet scoor, maar tegelijkertijd vindt iedereen het wel chill als die twee extra punten worden gemaakt. Ja, het gaat in rugby om het scoren van een try en niet zozeer om de kicks. Maar uiteindelijk kunnen ze er wel aan bijdragen of we een wedstrijd winnen of verliezen. Het is mijn verantwoordelijkheid om die kick zo goed mogelijk uit te voeren en het team die extra punten te bezorgen. Dat leg ik mijzelf op en dat gevoel brengt extra druk met zich mee.

Tijdens het seizoen van 2017 – 2018 was ik totaal niet tevreden over mijn kick percentage. Ik liep nooit het veld af met het gevoel van: ‘soo, nu ben ik lekker bezig’. Mijn conclusie van het hele verhaal: mijn techniek was gewoon niet goed genoeg.

Een nieuw doel
Maar was dat eigenlijk wel echt zo? Het nieuwe seizoen gaat van start en samen met mijn trainer Jim formuleer ik het doel om mijn kick percentage omhoog te schroeven. We spreken af dat ik dit seizoen 70-75 procent raak wil hebben. Dat heb ik helemaal zelf bedacht, maar het ligt nu wel vast bij iemand anders en niet alleen in mijn eigen hoofd. Voor mij is dit erg belangrijk, want ik presteer beter als ik een beetje druk van buitenaf ervaar. Hoe ik dit doel ga bereiken? Nou gewoon… meer trainen en mijn techniek bijslijpen.

Jim dacht daar net iets anders over en kwam met het boek “The Pressure Principle” van Dr. Dave Alred MBE. Een geweldige prestatiecoach die werkt met de grootste sporters op aarde. Hij legt nadruk op het mentale aspect van sportprestaties. Zo veranderde hij rugbyer Jonny Wilkinson in de meest gevreesde kicker ter wereld en heeft hij vele voetballers, nummer één golfers en Engelse cricketers naar het hoogste podium geholpen. Zelf had ik nog nooit nagedacht over het mentale aspect van mijn prestaties. Tot dat ik dit boek had gelezen. Er staat een aantal fantastische tips tussen waar ik gelijk mee aan de slag ben gegaan. Tijdens trainingen merkte ik echt dat deze tips werkten en mijn vooruitgang was duidelijk zichtbaar.

Een oefening waar ik veel aan heb gehad is die Dave Alred heeft uitgevoerd bij judoka’s. Ze gaan helemaal terug naar het juiste gevoel tijdens een worp. Geen techniek, geen kracht, maar heel simpel: wat voelt goed voor jou. In een anekdote wordt het moment beschreven waar hij een judozaal binnenloopt en je alleen maar judoka’s hoort schreeuwen: “+1, -2, -2, 0.” Wat blijkt nu, hij heeft de spelers een tool meegegeven waarbij zij iedere worp een cijfer moeten geven tussen de -2 en +2. Het cijfer -2 houdt in dat je te veel kracht gebruikt en bij +2 ben je te veel bezig met techniek. Het doel is om terug te gaan naar nul. Dan voelt het voor jou aan als de perfecte worp.

Ik ben dit systeem ook gaan proberen tijdens mijn trainingen. Als ik te veel naar links schiet roep ik +2 en te veel naar rechts is -2. Deze methode werkt echt fantastisch voor mij! Het kan zijn dat de bal tussen de palen doorgaat, maar het niet automatisch het cijfer nul krijgt. De uitkomst is niet meer leidend, maar mijn eigen gevoel, wat ik makkelijker te reproduceren vind dan de uitkomst op zich.

Nu ik weet dat je je hoofd ook kan trainen heb ik contact gezocht met YAAP en blijf ik na iedere training even langer hangen om nog ongeveer 10 kicks te oefenen. Ik streef namelijk echt naar perfectie. Ik geloof echt dat dat bestaat. Zo’n kick waarbij je beseft: “oké, ik heb hem nu geraakt, ik kan mezelf gelijk omdraaien want ik voel aan alles dat hij tussen de palen gaat.” Maar ik moet toegeven, dat ultieme gevoel behalen is heel, maar dan ook heel erg lastig.

Presteren onder druk
Presteren onder druk betekent voor mij dat ik mijn automatische handelingen aan kan spreken op het moment dat het er echt om gaat. Dat ik niet verzand in allerlei gedachten over hoe ik iets zou moeten uitvoeren of wat ik juist absoluut moet vermijden. Gewoon een leeg hoofd en doen wat je tijdens trainingen hebt geleerd en daarop vertrouwen. Om te kunnen presteren onder druk ben ik in mijn hoofd nooit meer bezig met paniekgedachten of situaties die ik moet vermijden om fouten te voorkomen. Ik focus mij nu juist op het enthousiasme van het raakschieten en het visualiseren van de juiste beweging. Dit gebruik ik als een soort herinnering en dat herhaal ik constant in mijn hoofd. Er is dan ook geen ruimte meer voor andere afleiders.

Als ik tijdens een wedstrijd een kick moet nemen heb ik een vaste routine ontwikkeld, die ik keer op keer herhaal. Ik weet nu van mezelf: als ik deze routine uitvoer kan ik kicken onder druk. Hoe mijn routine eruit ziet?

Stap 1:
Ik zet mijn kicking-tee neer, die richt ik op het midden van de twee palen. 

Stap 2:          
Ik leg de bal op de kicking-tee met het ventiel richting de palen. Dat zorgt ervoor dat de bal beter door de lucht beweegt.

Stap 3: 
Ik doe twee stappen naar achter en check of de bal precies in één lijn ligt met het midden van de palen.

Stap 4: 
Ik loop terug naar de bal en doe vervolgens vijf stappen naar achteren en twee naar links.

Stap 5: 
Op die plek schud ik mijn schouders los ter ontspanning.

Stap 6: 
Mijn aandacht gaat één seconde naar de bal. Ik focus mij precies                      op het punt waar ik de bal wil raken.

Stap 7:
Adem in, adem uit, adem in, adem uit, adem in, adem uit…

Stap 8:
Ik focus mij op een punt dat ik tussen de palen zie, maar wel een punt achter de palen. Terwijl ik naar het punt kijk denk ik alleen maar: follow through, follow through, follow through, follow through, follow through, follow through, follow through. Dit betekent dat mijn been niet stopt zodra ik de bal heb geraakt, maar juist helemaal door zwaait.

Stap 9:  
Ik neem mijn aanloop, die een vast ritme heeft, en focus mij op de follow through en dan…..                              

RAAK!!

Blijf als team in elkaar geloven
Rugby is een sport waar eenheid enorm belangrijk is. Er zijn genoeg situaties waarbij je als team moet presteren onder grote druk. Een mooi voorbeeld was de wedstrijd tegen Delftse Studenten Rugby – Club (DSR-C). Wij dachten hier een makkelijkere tegenstander te treffen. Door deze “lakse” mentaliteit kwamen we aan het begin van de wedstrijd al flink in de problemen. Als team schrokken we van hun tegenstand, waardoor iedereen als eenling ging spelen. Niks lukte meer. Ondanks ons slechte spel wisten we de voorsprong op te bouwen naar 16 punten. Maar toen, met nog 15 minuten op de klok, kregen wij drie gele kaarten in een tijdsbestek van 3 minuten! Bam, daar sta je dan, 12 tegen 15. Een gigantisch ondertal en veel druk. Een try tegen verkleint onze voorsprong tot 11 punten en we weten dat we alles op alles moeten zetten om deze te behouden. Dan gebeurt er iets.  Er groeit vertrouwen en wilskracht. Het vuur gaat aan. Iedereen doet er een schepje bovenop. We blijven in onszelf en elkaar geloven. Dat zorgt ervoor dat we het ondertal overleven en uiteindelijk met het volledige team terug binnen de lijnen de wedstrijd met een ruime marge weten binnen te halen. Het was op het nippertje, maar het is ons wel gelukt!

Door het lezen van boeken over het mentale aspect van sportprestaties, de presteren onder druk training van YAAP, het bijschaven van mijn kicks tijdens trainingen en door het spelen van wedstrijden waar je flink onder druk komt te staan, besef ik dat je tot een completere sporter kunt uitgroeien door zowel technisch, tactisch, fysiek én mentaal te trainen.