‘Als je wint ben je the king,  als je verliest ben je helemaal niemand.’
Noël van ’t End

Op de Olympische Spelen moest het gebeuren
Rio, de Olympische Spelen van 2016. Jarenlang heb ik dag in dag uit getraind en alles opzij gezet om hier de gouden medaille te winnen. Een maand voor de Olympische Spelen scheurde ik mijn enkelbanden af, maar ondanks deze blessure was ik er helemaal klaar voor. Ik was in bloedvorm, voelde me fysiek onwijs sterk en was één van de grote favoriete in de gewichtsklasse tot 90 kilogram. Ja ik wist het zeker: dit was mijn moment, mijn moment waar het moést gaan gebeuren. Maar het werd helemaal niet mijn moment. Mijn moment op de Olympische judomat duurde in totaal 90 seconden. Na anderhalve minuut was het einde toernooi, einde Olympische Spelen. Echt het gevoel van: doei, probeer het over 4 jaar nog maar een keer. Op dat moment breek je en moet je (gaan) leren leven met de harde realiteit van topsport.

Nachten lang lag ik wakker en stelde mezelf de vragen: Hoe is dit zo gebeurd? Wat heb ik fout gedaan? Waar is het fout gegaan? Wat had ik anders kunnen doen? Er is gewoon geen eenduidig antwoord op al deze vragen. In topsport hebben zoveel factoren invloed op je prestatie.  Maar ik geef eerlijk toe: ik ben bezweken onder de druk. Ik had mezelf zo veel druk opgelegd, zo veel verwachtingen en al het harde werken van de afgelopen jaren moést op de Olympische Spelen beloond worden.

Na het verlies heb ik een halfjaar de mat ontweken. Ik was helemaal klaar met judo en had geen plezier meer in het spelletje. Ik heb een beetje thuis gezeten en ben met maten op vakantie gegaan. Na zes maanden heb ik mezelf bij elkaar geraapt en ben ik opnieuw de mat opgestapt. Er waren momenten waarbij ik met volle energie, plezier en fanatisme trainde. Hierdoor kon ik echt weer genieten van het spelletje. Maar er waren ook genoeg momenten dat ik mij besefte dat ik er zo veel voor moet doen en tegelijkertijd zo veel voor moet laten dat ik wel eens bang ben dat ik het niet langer volhoud. Toch is er ook een overtuigingskracht in mij die schreeuwt dat ik mijn Olympische droom op deze manier niet zomaar mag opgeven. Ik ben nog jong en moet, nee, ik wil door naar de Olympische Spelen. In Tokyo 2020 ga ik mezelf nog een keer laten zien. De weg ernaar toe is lang en zwaar, maar ik weet dat ik er met vallen, opstaan en doorgaan ga komen.

Overgeven voor de wedstrijd
Het gevecht tegen mijn spanning is voor mij de grootste wedstrijd die als eerste overwonnen moet worden. De spanning komt de avond van te voren opzetten. Op dat moment ben ik vaak helemaal uitgehongerd voor het weegmoment. Na de weging zou je denken: eindelijk eten! Terwijl iedereen om mij heen borden met eten naar binnen schuift, krijg ik geen hap door mijn keel. Heel frustrerend, want ik heb de energie en voedingsstoffen de volgende dag hard nodig voor het vechten.  

Na een slechte nacht slapen wordt de spanning nog heviger en hang ik voor de wedstrijd boven de wc te kotsen. Na het overgeven is het dan toch echt tijd om te vechten. Je zou denken dat ik op dat moment verslapt en totaal niet wedstrijd klaar ben, maar dan gebeurd er iets waardoor ik rust vind. Ik stap de mat op en op dat moment glijden alle zenuwen in één keer van me af. Het geluid dempt, mijn zicht vernauwd en ik ervaar een gevoel van helderheid en maximale scherpte. Het enige dat nog telt is de man van 90 kilogram tegenover mij.

Voor mij is het nu belangrijk dat ik met wedstrijdspanning leer omgaan. Fysiek ben ik heel sterk, maar als ik goed kan eten en slapen ben ik nog beter voorbereid op de wedstrijd. Gelukkig weet mijn trainer al veel wedstrijdspanning bij mij weg te nemen door gewoon rustig tegen mij te praten en alles meer te relativeren. Hij laat mij inzien dat het maar om één dag gaat en niet mijn hele leven afhankelijk is van deze ene wedstrijd. Dat werkt heel erg goed bij mij en ik merk dat ik steeds meer tools beheers om mijn wedstrijdspanning te accepteren. Maar ik kan het nóg niet alleen, ik heb zeker nog wel hulp nodig van mijn trainer.

Ik knok vooral tegen mezelf
Op mijn 24^e waren opofferingen voor judo vele malen makkelijker dan nu (28 jaar). Ik woonde én trainde in Haarlem. Na mijn training kon ik dan gewoon naar huis, chill even mijn eigen ding doen, en daarna weer op de fiets terug naar de training. Met plezier en onbevangenheid stond ik op de mat. Ik zat echt in een heerlijke flow. Op dat moment won ik vrijwel alles en als je altijd maar wint is het leuk! Dan ben je the king, heb je vrienden en verdien je meer geld. Je komt in een super positieve spiraal terecht.

Na een tijd verdween de positieve spiraal, de onbevangenheid. Die heerlijke flow werd onbereikbaar en in plaats daarvan kwam een enorme prestatiedruk opzetten. Wat was er veranderd in mijn leven waardoor plezier plaatsmaakte voor spanning? Het antwoord is simpel: ik ging écht alles laten voor mijn judocarrière. Ik verhuisde van Haarlem naar Papendal en stopte met school. Op mijn 24^e had ik altijd nog een excuus of beter gezegd: een back-up plan. Als ik zou falen in het judo had ik tenminste nog mijn opleiding. Ik had meer de mindset dat het toch altijd wel goed zou komen, maar als ik nu faal, dan faal ik! Er is geen plan B, geen opleiding en de enige die ik het falen kwalijk kan nemen ben ik zelf. Dat maakt de spanning echt vele malen groter.

Tijdens mijn gesprek met YAAP begin ik mij te realiseren dat ik heel veel moet van mezelf. Ik moét dit, ik moét dat. Ik knok tegen alles en iedereen en vooral tegen mezelf.  Tijdens wedstrijden leg ik mezelf heel veel restricties op, zoals: “ik moet bewegen anders krijg ik een straf” en “ik mag niet zo beet pakken, want anders krijg ik weer een straf”. Ik ben bang geworden om straffen te krijgen en probeer fouten te vermijden in plaats van ze te zien als onderdeel van mijn leerproces. Ik wil mijn onbevangenheid van een paar jaar geleden terug. Dat is zo’n fijn gevoel. Een gevoel van vrijheid en geluk. Ik ben een judoka die met gevoel speelt. Altijd al geweest eigenlijk. Voor mij is het nu belangrijk om terug te gaan naar mijn gevoel en hierop te vertrouwen. Dan komt alles goed, dan kom ik weer in die flow.

Het moment dat ik denk te gaan winnen…
Begin 2019 stond ik tegenover een Hongaar, een goede judoka die tweede van de wereld is geweest. Het gevecht begon en tijdens de eerste 2 minuten van de wedstrijd voelde ik aan alles dat ik kon winnen. De euforie was voelbaar in mijn lichaam en ik begon te denken dat ik ook daadwerkelijk ging winnen. Toen ging het mis…. ik was alleen nog maar bezig met bijzaken in plaats van het uitvoeren van mijn taak. Langzaam glipte de wedstrijd uit mijn handen en ik verloor alsnog het gevecht.  

Een grote fout. Maar ik ben ook iemand die een aantal keer op zijn bek moet gaan voordat ik door heb dat sommige dingen niet werken. Fouten maken is nooit leuk, maar het hoort nu eenmaal bij topsport en je leert er onwijs veel van. De les die ik uit dit gevecht haal is dat het belangrijk is dat ik tot het einde van het gevecht gefocust ben op het uitvoeren van mijn taak. Niet vroegtijdig denken dat ik de partij al binnen heb, niet bezig zijn met het euforische gevoelen van winnen en andere bijzaken die niks te maken hebben met judo. Mijn coach en ik werken met verschillende keywords om ervoor te zorgen dat ik mijn aandacht blijf richten op mijn taak. Als ik hem bijvoorbeeld het woord “dynamic” hoor schreeuwen weet ik nu dat ik moet blijven bewegen en judoën met gevoel.

Zelf heb ik ook een zin die ik tegen mezelf zeg. Iedere keer als ik de judomat opstap zeg ik “dit is mijn dag” en ik zal er alles aandoen om mijn Olympische droom waar te maken. Mijn moment, mijn dag, komt over 450 dagen in Tokyo 2021.