Iedere sporter, ieder mens, komt successen en tegenslagen tegen op de weg naar zijn of haar top. Het is, en zal nooit, een lineair eenvoudig proces zijn. Maar een onstuimige weg, waar je succesmomenten viert en teleurstellingen aangaat. Sterker nog: de onstuimige weg is zelfs een kenmerk wat toppers in de sport onderscheidt van de ‘almost’. Dus zie tegenslagen als een hobbel waar je sterker uit kan komen! Waarschijnlijk gooit het coronavirus ook roet in jouw eten en moeten plannen worden gewijzigd. In andere woorden, de weg naar jouw top moet worden omgelegd. En dat kan! Er is namelijk niet één weg naar de top, maar het vraagt wel even wat creativiteit, denkwerk en aanpassingsvermogen. Het model van de cirkels van invloed en betrokkenheid geven inzicht in hoe je hiermee om kunt gaan.

Cirkel van betrokkenheid
Om jouw weg naar de top te kunnen herzien is het belangrijk om voor jezelf inzichtelijk te hebben wat dingen zijn die jou aangaan en waar je je betrokken bij voelt, maar waar je geen invloed op hebt. Hierbij gaat het om situaties waar we niets aan kunnen veranderen, zoals het verleden of aspecten uit de omgeving. Dit wordt in de sportpsychologie ook wel de ‘cirkel van betrokkenheid’ genoemd. Voorbeelden van situaties waar we geen invloed op hebben zijn het weer, wat anderen van ons vinden, het coronavirus, de overheidsmaatregelen die je van de minister president Mark Rutte te horen krijgt over het virus, de mentale en fysieke ontwikkeling van je tegenstander en het resultaat van een eerdere wedstrijd. Het kost veel energie om jezelf bezig te houden met deze situaties, want je hebt de uitkomst toch niet in de hand. Wat je hierin wel kunt bepalen is jouw reactie op de situatie en daarvoor is het handig om te weten waar je allemaal wel invloed op hebt.  

Cirkel van invloed
Jij als mens hebt directe invloed op situaties die te maken hebben met je eigen gedragingen, gedachten en gevoelens en indirecte invloed op situaties die te maken hebben met anderen. Dit wordt de ‘cirkel van invloed’ genoemd. Omstandigheden waar jij invloed op hebt zullen je energie en een positief gevoel geven. Met een proactieve houding kan jij de uitkomst van deze situaties beïnvloeden. Uiteindelijk ben jij de enige die bepaalt of je energie stopt in je eigen ontwikkeling en plezier hebt in je sport. Jij hebt invloed op wat jijzelf denkt, voelt en doet. Hierdoor heb jij grip op de juiste mate van wedstrijdspanning, de doelen die je stelt en waar jij je aandacht op richt tijdens het trainen en spelen van wedstrijden. Maar let op! Op het resultaat van een wedstrijd heb je geen directe, maar indirecte invloed. Dit komt doordat je afhankelijk bent van de vorm van je tegenstander. Je hebt niet in de hand hoe hij of zij presteert op tijdens een wedstrijd. Waar heb je wel invloed op tijdens een wedstrijd? Precies! Op je eigen sportprestaties. Focus je dus altijd op wat wel kan. Control the controllables, en laat de situaties waar je geen invloed op hebt los.

Peptalk van Jochem Uytdehaage
Jochem Uytdehaage was een grote schaatsheld. Hij was fysiek tot veel in staat en bijna maniakaal met topsport bezig. Hij wist zich op belangrijke momenten af te sluiten en liet de hele wereld verbazingwekkende wedstrijden zien. Hij was de eerste man die een tijd onder de 13 minuten neer zette op de 10 kilometer: 12.58,92. Daarnaast was het een topsporter die in zijn carrière hoogte- en dieptepunten heeft meegemaakt. Tijdens zijn dieptepunten ging hij opzoek naar nieuwe vaardigheden waarin hij zich kon ontwikkelen om vervolgens toch weer die top prestatie te leveren.  Met 3 Olympische medailles en diverse hoogt- en dieptepunten nam hij, in 2007, afscheid als topsporter in de schaatssport. Jochem gaat in zijn peptalk in hoe jij om kunt gaan met tegenslagen. Hoe kun je ondanks dat je nu beperkt kunt trainen toch elke dag het maximale uit jezelf halen?

Na deze fantastische peptalk van Jochem en nu je meer inzicht hebt gekregen in wat de cirkels betekenen en waar jij je het beste op kunt focussen, is de volgende vraag: hoe kan ik dit aanpakken? In deze opdracht helpen we je om jouw cirkels van invloed en betrokkenheid inzichtelijk te maken en te bepalen wat jouw controllables zijn.