Het artikel op Ajax Showtime, dat de jeugdopleiding als goudmijn beschrijft, heeft mij aan het denken gezet. Ik deel graag mijn reactie met jullie.

Allereerst is het heel mooi om te lezen dat er een aantal groeibriljanten zijn doorgekomen tot Ajax 1. Dat zijn de parels van het beleid van de jeugdopleiding. Echter vind ik ook dat er te vaak, ook nu, voorbij wordt gegaan aan de spelers die het niet gehaald hebben. Dit gaat om statistiek en over false positives en false negatives. In het kort: spelers wordt een grote toekomst voorspeld, maar halen het niet, tegenover spelers die een minder grote toekomst wordt voorspeld, maar het wel gehaald hebben. Als ik de lijst van het artikel erbij pak zijn er zo’n 14 spelers, zie onder, die in de afgelopen jaren zijn doorgebroken. Los van het feit of ze echt zijn doorgebroken, is dat mager te noemen. Ik zal hieronder aangeven waarom ik dat vind.

Spelers die op hun 8e bij AFC Ajax zijn en de stap naar het eerste maken (true of false positives, dat moet immers blijken), hebben er gemiddeld 12 jaar over gedaan om dat te bereiken. Als we ervan uitgaan dat dus één speler per lichting het haalt (14 spelers hebben het gehaald in die 12 jaar), betekent dat ook het volgende:

Dan laat ik de spelers die tussentijds worden weggestuurd en weer door nieuwe spelers worden vervangen nog buiten beschouwing. En dat zijn er een hele hoop. Ik schat dat het aantal spelers dat de jeugdopleiding doorloopt daardoor wordt verdubbeld.

Kortom, laten we zeggen dat er van de 360 spelers 14 spelers door zijn gebroken, dan betekent dat dus ook dat 346 spelers het niet hebben gehaald. Een simpel percentage: 96% haalt het niet. Kortom, de beste sporters zijn diegene die pad A hebben gekozen en succesvol zijn geworden, en de ‘failures’ zijn diegene die, toevallig, hetzelfde pad A hebben gekozen, maar van het toneel zijn verdwenen om welke reden dan ook. Hiermee verbinden we een oorzaak aan een gevolg voor de sporters die het wél halen zonder dat er gesteld kan worden dat de oorzaak tot het gevolg heeft geleid (causaliteit versus samenhang).

Vanuit een bedrijfsmatig oogpunt is dit door AFC Ajax te verantwoorden met de transfersommen die zijn gemoeid met bijvoorbeeld M. de Ligt en F. de Jong. De vraag die hierop volgt is, is het ethisch verantwoord voor de jongens? En waarom wordt er nog steeds op zo’n jonge leeftijd gescout?

Stel dat we een extra factor toevoegen, AFC Ajax doet immers al aan een voorselectie. Dan komen we aan bij de false positives, spelers die dus niet zijn geselecteerd door AFC Ajax op jongere leeftijd, om welke reden dan ook. Als we deze spelers ook meenemen, dan wordt daarmee het huidige percentage enorm beïnvloed. Het kan dus zijn dat spelers op jonge leeftijd in eerste instantie niet zijn geselecteerd door AFC Ajax, maar het wel bij een andere club gehaald hebben. Dat betekent indirect dat spelers niet juist zijn gescout en deze cijfers dienen meegenomen te worden. Deze cijfers geven een indicatie dat scouten op jonge leeftijd (<12 jaar) gewoonweg een loterij is, ondanks dat er anders over wordt geschreven. Want de dromen van jonge jongens die de nieuwe F. de Jong kunnen worden: geweldig, toch? In een interview met de NOS laat F. de Jong zelf horen dat het in de jeugd vooral moet gaan om plezier en dat enkel 1-2 jongetjes van de 10.000 het redden om voor FC. Barcelona te spelen, een percentage van 0.01%.

Uit de meest recente onderzoeken blijkt dat we het succes van een talent helemaal niet kunnen voorspellen, eerder dat het identificeren van vroeg succes leidt tot een negatieve voorspeller voor toekomstig succes (Güllich, 2017). Deze onderzoeken tonen dan ook aan dat er in het meest positieve geval een kans is van minder dan 0.5% dat talent op jonge leeftijd juist wordt geïdentificeerd. 

Ik wil hiermee o.a. de jongens onder de aandacht brengen die het niet hebben gehaald of het via een andere weg hebben gehaald. Ook die cijfers moeten worden meegenomen als het gaat om de beeldvorming van een jeugdopleiding, in dit geval AFC Ajax. De jeugdopleiding van AFC Ajax staat goed op de kaart, veel spelers die het niet halen bij AFC Ajax komen ergens anders terecht. Dat geldt echter niet voor de meeste clubs. Als we deze percentages Nederland breed gaan inzetten dan hoop ik dat de beeldvorming van de jeugdopleiding, kansen en het vroeg opsporen van talent beetje bij beetje veranderen.

Om af te sluiten met de woorden van Mark O’Sullivan, hoofd ontwikkeling AIK Fotboll (Zweden), ‘Talent is the graveyard of evidence. No one sees the dead bodies’.

Bron: Arne Güllich (2017) International medallists’ and non-medallists’ developmental sport activities – a matched-pairs analysis, Journal of Sports Sciences, 35:23, 2281-2288, DOI: 10.1080/02640414.2016.1265662